Vanaf 1 juli 2024 kan je bij de gemeente éénmalig een familienaamsverandering aanvragen. De aanvrager kan enkel kiezen uit de huidige familienamen van zijn ouder(s).
Een andere familienaamsverandering verloopt via de FOD Justitie.
Voor wie?
Meerderjarige of ontvoogd minderjarige Belgen, erkende vluchtelingen en staatlozen. Je kan deze verklaring maar één keer in heel je leven afleggen.
Voorwaarden
- Je wenst de naam te dragen van de ouder van wie je de naam niet draagt of je wenst een combinatie van de naam van je ouders.
- Je hebt nog nooit eerder op basis van deze procedure je familienaam gewijzigd (aanvragen via de FOD Justitie tellen niet mee).
- Je bent niet veroordeeld voor zware inbreuken (misdaden, wanbedrijven tegen personen), lichtere maar chronische misdrijven of specifieke misdrijven (diefstal van naam, oplichting, wanbedrijven tegen de openbare trouw in het algemeen). De gemeentebeambte raadpleegt je strafregister en vraagt zo nodig het advies aan de Procureur des Konings.
Procedure
Aanvraag via de gemeente
Je dient je aanvraag in bij de gemeente. Je aanvraag wordt binnen de maand, verlengbaar met twee maanden door de procureur des Konings, behandeld.
Indien je kinderen ook jouw familienaam of een deel van jouw familienaam dragen:
Indien je zelf kinderen hebt die 12 jaar of ouder zijn en deze kinderen dragen op dit moment reeds jouw huidige familienaam of een deel van jouw familienaam (al dan niet in combinatie met de familienaam van de andere ouder), dienen deze verplicht aanwezig te zijn tijdens je aanvraag. Deze kinderen dienen namelijk toe te stemmen in hun eigen naamsverandering. Ook de andere ouder(s) van het kind dienen verplicht aanwezig te zijn tijdens je aanvraag.
De familienaam van kinderen jonger dan 12 jaar die op dit moment jouw naam of een deel van jouw familienaam dragen (al dan niet in combinatie met de familienaam van de andere ouder) wijzigt automatisch. Deze kinderen en de andere ouder(s) hoeven hiervoor niet aanwezig te zijn.
De familienaam van kinderen ouder dan 18 jaar wijzigt niet. Zij dienen zelf een aanvraag in te dienen.
Voorbeeld 1
Jouw huidige familienaam is Janssens. Je wenst je naam te wijzigen naar de familienaam van je moeder Christiaens. Je hebt twee kinderen, één van 9 jaar oud en één van 13 jaar oud. Jouw kinderen heten op dit moment Janssens. De familienaam van je jongste kind zal automatisch veranderen naar Christiaens. Het 13-jarige kind en de andere ouder van het kind dienen tijdens je aanvraag verplicht aanwezig te zijn. Indien het kind toestemt in zijn/haar naamsverandering, zal het kind ook Christiaens heten. Gaat het kind niet akkoord, dan blijft het Janssens heten.
Voorbeeld 2
Jouw huidige familienaam is Janssens. Je wenst je naam te wijzigen naar de familienaam van je moeder Christiaens. Je hebt twee kinderen, één van 9 jaar oud en één van 13 jaar oud. Jouw kinderen heten op dit moment Janssens Pelicaen (dubbele familienaam). De familienaam van je jongste kind zal automatisch veranderen naar Christiaens Pelicaen. Het 13-jarige kind en de andere ouder van het kind dienen tijdens je aanvraag verplicht aanwezig te zijn. Indien het kind toestemt in zijn/haar naamsverandering, zal het kind ook Christiaens Pelicaen heten. Gaat het kind niet akkoord, dan blijft het Janssens Pelicaen heten.
Afspraak maken familienaam wijzigen
Aanvraag via de FOD Justitie
Je dient je aanvraag in bij de FOD Justitie. Welke documenten je hiervoor nodig hebt, vind je op deze website.
Het koninklijk besluit die de naamsverandering toekent moet in het Belgisch Staatsblad bekend worden gemaakt om het publiek te informeren.
De FOD Justitie stuurt het KB vervolgens binnen de 15 dagen naar de bevoegde ambtenaar van de burgerlijke stand.
De ambtenaar beschikt eveneens over 15 dagen om de naamsverandering over te schrijven in het register. De naamsverandering heeft gevolg op de datum van overschrijving (maximaal 30 dagen na de publicatie in het Belgisch Staatsblad).
Na de overschrijving word je door het gemeentebestuur schriftelijk op de hoogte gebracht. Je dient daarna een afspraak te maken voor de aanvraag van een nieuwe identiteitskaart.
Wat meebrengen?
- Je identiteitskaart
- Indien je niet in België geboren bent: je geboorteakte, indien nodig gelegaliseerd/geapostilleerd en vertaald naar het Nederlands door een beëdigd vertaler.
- Indien je ouders niet in België geboren zijn: de geboorteakte van de ouders wiens naam je wenst te dragen, indien nodig gelegaliseerd/geapostilleerd en vertaald naar het Nederlands door een beëdigd vertaler. Het is mogelijk dat voor deze ouder nog andere documenten worden gevraagd (huwelijksakten, consulaire attesten etc.).
Bedrag
Aanvraag via de gemeente: gratis
Aanvraag via de FOD Justitie: € 140
Afhandeling
Na registratie is de naamsverandering van kracht. Nadat je op de hoogte werd gebracht dat je familienaam wijzigde, moet je nog een nieuwe identiteitskaart en rijbewijs aanvragen (indien van toepassing).
Uitzonderingen
Als het gaat over de rechtzetting van een fout, moet de geboorteakte van de moeder / vader / meemoeder worden voorgelegd.
Neem hiervoor contact op met de dienst Burgerlijke Stand van je geboorteplaats.